It iýmiti

1. Uglewodlar
Uglewodlar öý haýwanyňyzyň zerur energiýa çeşmesidir.Diri galmagyny, saglygyny, ösüşini, köpelmegini, ýürek urmagyny, gan aýlanyşyny, aşgazan-içege peristaltisini, myşsalaryň gysylmagyny we öz bedeniniň beýleki işlerini üpjün etmek üçin öý haýwanlary köp energiýa mätäç we bu zerur energiýanyň 80% uglewodlar bilen üpjün edilýär .Uglewodlara şeker we süýüm girýär.
Uly itler üçin gündelik uglewod zerurlygy, bedeniň bir kilogramy üçin 10 gram, güjükler üçin bolsa bir kilogram agramy 15,8 gram.

2. Belok
Belok beden dokumalarynyň we haýwanlaryň bedeniniň öýjük düzüminiň möhüm çeşmesidir we belok geçiriji, daşamak, goldaw, goramak we hereket ýaly dürli funksiýalary ýerine ýetirýär.Belok, şeýle hem haýwanlaryň durmuşynda we fiziologiki alyş-çalyş işlerinde katalitik we kadalaşdyryjy rol oýnaýar we durmuş işjeňligini saklamakda esasy rol oýnaýar.
Haýwanlar, ýyrtyjy haýwanlar hökmünde dürli iýmit maddalarynda beloklary siňdirmek ukybyna eýe.Haýwanlaryň we täze etleriň köpüsiniň siňdirilişi 90-95%, soýa ýaly ösümlik esasly iýmitlerdäki belok bary-ýogy 60-80%.It iýmitinde iýmit siňdirilmeýän ösümlik esasly belok bar bolsa, garyn agyrysyna we hatda içgeçmä sebäp bolup biler;Mundan başga-da, aşa köp belok bagryň zaýalanmagyny we böwrekleriň çykmagyny talap edýär, şonuň üçin bagryň we böwregiň agyrlygyny artdyryp biler.Uly itleriň umumy belok zerurlygy günde 4 kilogram beden agramyna, ösýän itler üçin bolsa 9,6 gr.

3. Fatag
Petag haýwanlaryň derisinde, süňklerinde, myşsalarynda, nerwlerinde, ganynda, içki organlarynda ýagyň bardygyny, öýjügiň dokumasynyň möhüm düzüm bölegi bolup durýar.Haýwan itlerde beden ýagynyň paýy öz agramynyň 10 ~ 20% -ine çenli ýokarydyr;
Energyag iň möhüm energiýa çeşmesidir.Fatagyň ýetmezçiligi derini gyjyndyryp biler, çişleri köpeldip biler, gödek we gury sütük we gulak ýokançlyklaryny döredip, öý itlerini garaňky we nerw edip biler;Fatagyň ortaça kabul edilmegi işdäni güýçlendirip, iýmitini tagamyna görä has köpeldip biler we ýagda erän A, D, E we K. witaminleriniň siňdirilmegine kömek edip biler.Fatag zerurlygy, uly ýaşly itler üçin günde 1,2 gram, itleriň ösmegi we ösmegi üçin 2,2 gr.

4. Minerallar
Minerallar, kalsiý, fosfor, sink, mis, magniý, kaliý, demir we ş.m. ýaly adam bedeni üçin zerur elementleri öz içine alýan haýwan itleri üçin zerur bolan iýmit maddalarynyň ýene bir toparydyr.Minerallar, haýwan itleriniň köpçülikleýin guralmagy üçin möhüm çig mal bolup, bedende kislota-esasy deňagramlylygy, myşsalaryň gysylmagyny, nerw täsirlerini we ş.m. sazlamaga kömek edýär.
Haýwan itlerinde iň köp ýaýran ýetmezçilik kalsiý we fosfordyr..Etmezçilik, raket, osteomalasiýa (güjükler), osteoporoz (ulular itleri), dogrumdan soňky ysmaz we ş.m. ýaly köp süňk kesellerine sebäp bolup biler, kalsiniň fosfor bilen gatnaşygyndaky deňsizlik aýak keseline (aýak maýyplygy we ş.m.) sebäp bolup biler. .
Adatça, haýwan iýmitinde natriý we hlor ýetmezçilik edýär, şonuň üçin it iýmitine az mukdarda duz goşmaly (elektrolitler, kaliý, natriý we hlor yz elementleri aýrylmaz. Demir ýetmezçiligi ganazlyga sebäp bolup biler; sink ýetmezçiligi sütükleriň ösmegine sebäp bolup biler we dermatit öndürýär; marganes ýetmezçiligi skelet displazi, galyň aýaklar; Selen ýetmezçiligi myşsasynyň gowşaklygy; ýod ýetmezçiligi tiroksin sintezine täsir edýär.

5. Witaminler
Witamin haýwanlaryň bedeniniň alyş-çalşynyň bir görnüşidir we az mukdarda az molekulaly organiki birleşmelerde zerurdyr, beden sintez edilip bilinmez, esasan, birnäçe witaminlerden başga-da, öý haýwanlarynyň iýmit itlerine bil baglaýar. it iýmitine goşmaça goşundylar.Energiýa bilen üpjün etmeýärler, ýa-da bedeniň düzüm bölegi däl, ýöne metabolik bozulmalara, patologiki şertlere sebäp bolup bilýän witaminiň uzak wagtlap ýetmezçiligi ýa-da ýetmezçiligi ýaly iýmitde düýbünden aýrylmazdyr. witamin ýetmezçiliginiň emele gelmegi.
Fatagda erän witaminler: A, D, E, K, B witaminleri (B1, B2, B6, B12, niasin, pantoten kislotasy, fol kislotasy, biotin, kolin) we C witamini.
B witaminiň aşa köp dozasy barada alada etme (artykmaç B witaminleri çykarylýar).Öý itleri adamlar ýaly miweleri, gök önümleri we däneleri köp iýmeýändigi sebäpli, B witaminleri olar üçin ýetmezçilik edýär.
E witamini iýmitlenmekde we gözellikde möhüm rol oýnaýar.Witaminler gün şöhlesiniň, ýyladyşyň we howanyň çyglylygy bilen aňsat zaýalanýandygy sebäpli, it iýmitine witaminler doly goşulmalydyr.

6. Suw
Suw: Suw, ähli janly-jandarlary goşmak bilen adamlaryň we haýwanlaryň ýaşamagy üçin möhüm şertdir.Suw ýaşaýyş üçin zerur bolan dürli maddalary daşap biler we bedende islenmeýän metabolitleri ýok edip biler;Bedende ähli himiki reaksiýalary öňe sürmek;Köp mukdarda ýylylygy ýaýratmak üçin huşsuz suw bugarmagy we der sekresiýasy arkaly bedeniň gyzgynlygyny sazlaň;Bilelikdäki sinowial suwuklyk, dem alyş ýollary we aşgazan-içege mukuslary gowy ýaglaýjy täsir edýär, göz ýaşlary gury gözleriň öňüni alyp biler, tüýkülik faringal çyglylyga we iýmitiň ýuwudylmagyna kömek edýär.